Seksualność, a mięśnie dna miednicy.

Postanowiliśmy, że dziś otwarcie porozmawiamy o faktach i mitach związanych z zaburzeniami seksualnymi. Warto znać ich przyczyny i sposoby radzenia z nimi. Podczas współżycia seksualnego „pierwsze skrzypce grają” mięśnie dna miednicy – to głównie one są odpowiedzialne za jakość stosunku i odczucia z nim związane. Zapraszamy do lektury artykułu, w którym wyjaśnimy rolę mięśniówki krocza w seksualności człowieka, rozwiejemy mity na temat najczęściej spotykanych zaburzeń seksualnych oraz zwrócimy uwagę, na to jak ćwiczyć mięśnie dna miednicy, aby poprawić jakość życia intymnego.

Wpływ treningu mięśni dna miednicy na życie seksualne

Zdrowie i kondycja mięśni krocza oraz umiejętność ich świadomej aktywacji i rozluźnienia mają istotne znaczenie dla jakości życia seksualnego. Orgazm u kobiety polega między innymi na rytmicznym napinaniu się struktur mięśniowych w okolicy narządów płciowych, dlatego niezwykle ważnym jest, aby były one silne i dobrze odczuwalne. Odpowiedni trening mięśni dna miednicy wzmacnia je i zwiększa ich ukrwienie co bezpośrednio przekłada się na poprawę doznań seksualnych.

Warto zaznaczyć, że również w przypadku mężczyzn odczucie pobudzenia seksualnego może być o wiele lepsze w wyniku stosowania właściwych ćwiczeń. Będą one miały na celu m.in. wzmocnienie mięśni kulszowo-jamistych i opuszkowo-gąbczastych oraz poprawę ukrwienia, co przełoży się na satysfakcjonującą zdolność uzyskiwania i utrzymywania erekcji.

Dyspaurenia, pochwica, wulwodynia… – dlaczego moje współżycie seksualne boli?

Dla wielu kobiet stosunek płciowy kojarzy się z bólem. Bolesne współżycie nazywamy dyspareunią. Przyczyn takiej sytuacji może być wiele. Należą do nich m.in. suchość śluzówki pochwy, niski stopień podniecenia, zwiększone napięcie mięśni dna miednicy, pochwica, wulwodynia, obniżenie narządów miednicy mniejszej, infekcje, zakażenia, szczeliny odbytu lub hemoroidy.

Za jedną z głównych przyczyn dyspareunii uważa się wulwodynię. Jest to charakterystyczny palący ból, dyskomfort i przeczulica okolicy sromu występujące bez zdiagnozowanych innych zaburzeń. Natomiast pochwica jest dysfunkcją, w której dochodzi do mimowolnego skurczu mięśni dna miednicy utrudniającego wprowadzenie członka. Wykazano jej związek z doświadczeniem nadużyć seksualnych i wykorzystywania emocjonalnego.

Jeśli odczuwasz dolegliwości bólowe podczas współżycia to koniecznie skonsultuj się najpierw z ginekologiem w celu wykluczenia infekcji, zakażeń i innych schorzeń wymagających np. leczenia farmakologicznego. Następnie udaj się do fizjoterapeuty uroginekologicznego, który oceni funkcjonalny stan mięśni dna miednicy i dopasuje odpowiednie postępowanie i trening mające na celu zlikwidowanie przyczyn bolesnych stosunków. W wielu przypadkach pomocne może się okazać stosowanie żeli nawilżających. Jeśli masz zdiagnozowane obniżenie narządów miednicy mniejszej to można spróbować zmiany pozycji, w taki sposób, aby organy przemieszczały się w stronę głowy dzięki sile grawitacji. W przypadku gdy znasz podstawowe zasady treningu mięśni dna miednicy – wpisz go w swoją codzienność.

Przyjrzyjmy się również skutkom ubocznym rozległych zabiegów chirurgicznych w obrębie miednicy. Blizny, uszkodzenia nerwów, mięśni, usunięcie jajników mogą prowadzić do zaburzeń seksualnych u kobiet, skutkujących bólem, obniżonym libido oraz brakiem satysfakcji ze zbliżeń.

Męski świat, czyli zaburzenia erekcji i wytrysku

Z jakimi problemami podczas współżycia seksualnego mogą się spotkać mężczyźni? Najczęściej można usłyszeć o zaburzeniach erekcji lub wytrysku.

Prawidłowo przebiegająca erekcja jest warunkowana przez bezbłędnie funkcjonujący system naczyń krwionośnych. Tylko prawidłowo ukrwione struktury prącia będą spełniały swoje zadania. Dysfunkcja erekcyjna oznacza, że wzwód nie może być utrzymany przez dłuższy czas lub jest niedostateczny. Przyczynami tego typu sytuacji są zarówno problemy fizyczne jak i na tle psychicznym. Są to m.in.: utrata elastyczności tkanek wraz z wiekiem, siedzący tryb życia, nadwaga, nadmierne spożycie alkoholu, choroby naczyń krwionośnych np. miażdżyca, zaburzenia odpływu żylnego, wynikające z wad anatomicznych ciał jamistych, cukrzyca, konsekwencje zabiegów chirurgicznych stercza, uszkodzenia układu nerwowego, zaburzenia hormonalne oraz przyjmowanie niektórych leków.

Warto rozwinąć temat erekcji po operacjach prostaty. Pojawiające się zaburzenia mogą mieć różny obraz w zależności od typu wykonanego zabiegu. W przypadku łagodnego przerostu prostaty, częstym leczeniem jest TUR-P, czyli przezcewkowa elektroresekcja gruczołu krokowego. Po takiej operacji erekcja i orgazm są możliwe. Należy jednak zwrócić uwagę, że skutkiem tego leczenia jest bezpłodność, a pacjent doświadcza tzw. suchego wytrysku (nasienie cofa się do pęcherza w wyniku usunięcia części zwieracza wewnętrznego pęcherza). W sytuacji radykalnej operacji gruczołu krokowego, dochodzi do usunięcia struktur naczyniowo-nerwowych co skutkuje niemożnością spontanicznej erekcji, dlatego musi być ona wywoływana farmakologicznie. Zachowane czucie w obszarze prącia umożliwia doświadczenie orgazmu. Zaburzenia wzwodu pojawiają się również w wyniku radioterapii, brachyterapii lub alternatywnego leczenia ultradźwiękami.

Jak widzimy, zaburzenia erekcji mają wiele możliwych przyczyn. Czasem mogą być to poważne choroby. Dlatego jeśli pojawia się taki problem należy bezzwłocznie skonsultować go z lekarzem.

Najczęstszymi zaburzeniami wytrysku są: wytrysk przedwczesny, opóźniony lub suchy (zwany inaczej ejakulacją wsteczną). Wytrysk przedwczesny definiuje się jako ejakulację, która zawsze lub prawie zawsze występuje przed penetracją pochwy. Może to skutkować zwiększeniem poziomu stresu, frustracją oraz unikaniem zbliżeń seksualnych. Tutaj za skuteczne postępowanie uważa się trening mięśni dna miednicy takich jak: mięsień kulszowo-jamisty i opuszkowo-gąbczasty. Wytrysk opóźniony to sytuacja, w której mężczyzna ma problem z osiągnięciem ejakulacji. Może ona pojawić się po dość długim czasie po stosunku albo wcale.

Nietrzymanie moczu podczas współżycia

Niekontrolowany wyciek moczu podczas stosunku seksualnego jest wciąż tematem tabu, powodem rezygnacji ze zbliżeń seksualnych oraz czynnikiem powodującym rzadsze występowanie orgazmu. Właśnie dlatego zdecydowaliśmy się na jego omówienie. Niestety przyczyny takiej dysfunkcji są wciąż niezbadane. Niektóre teorie próbują tłumaczyć ten stan rzeczy obniżeniem narządów miednicy mniejszej, zmianą długości szyi pęcherza lub podrażnieniem obszaru trójkąta pęcherza podczas stosunku. Możliwości terapeutyczne to m.in.: odpowiednio wdrożone leczenie farmakologiczne, ostrzyknięcie wypieracza pęcherza, korzystanie z toalety bezpośrednio przed stosunkiem, wyobrażenie „pustego pęcherza”, stosowanie raczej pionowych niż poziomych pozycji (większe napięcie struktur odpowiedzialnych za kontynencję), stymulacja łechtaczki oraz trening mięśni dna miednicy.

Zaburzenia seksualne stanowią bardzo obszerny temat, którego nie sposób wyczerpać w tak krótkim artykule. Tego rodzaju dysfunkcje mogą być wynikiem nie tylko chorób organicznych, ale również problemów na tle funkcjonalnym i psychosomatycznym. Jest to niezwykle delikatna sfera ludzkiego życia, wymagająca specjalistycznego i kompleksowego podejścia. Mamy nadzieję, że udało nam się przybliżyć Ci podstawowe kwestie związane z sytuacjami takimi jak: bolesne współżycie, nietrzymanie moczu występujące podczas seksu oraz zaburzenia erekcji i wytrysku. Zachęcamy do tego, aby poszerzać swoją wiedzę w tym temacie, a przede wszystkim nie bać się poruszać tej kwestii w gronie przyjaciół. Im więcej osób, wie w jaki sposób zachować się w obliczu dysfunkcji związanych z seksualnością – tym lepiej. Pamiętajmy, że satysfakcja z życia seksualnego może wpływać na samoocenę jakości życia u wielu osób.

Źródła:

1. Alimi Y., Iwanaga J., Oskouian R.J., Loukas M., Tubbs R.S.: The clinical anatomy of dyspareunia: A review. Clin. Anat. 2018 Oct; 31(7):1013-1017.
2. Althof S.E., McMahon C.G.: Contemporary Management of Disorders of Male Orgasm and Ejaculation. Urology. 2016 Jul; 93:9-21.
3. Keller Y., Krucker J., Seleger M.: W drodze do istoty kobiecości. Trening dna miednicy. Wydanie II rozszerzone; Kraków 2019
4. Khosravi A., Riazi H., Simbar M., Montazeri A.: Effectiveness of Kegel exercise and lubricant gel for improving sexual function in menopausal women: A randomized trial. Eur. J. Obstet. Gynecol. Reprod. Biol. 2022 Jul; 274:106-112.
5. Seleger M., Krucker J., Keller Y., Trinkler F.: Trening dna miednicy. Ukryta siła mężczyzny. Poprawa jakości życia i potencji. Wydanie I; Kraków 2020.
6. Tanzberger R., Kuhn A., Möbs., Baumgartner U.: Dno miednicy. Fizjologia, patologia, diagnostyka i leczenie. Koncepcja Tanzberger®. red. Edward Saulicz. Wydanie 3. Edra Urban & Partner. Wrocław 2020.
7. Tetik S., Yalçınkaya Alkar Ö.: Vaginismus, Dyspareunia and Abuse History: A Systematic Review and Meta-analysis. J. Sex. Med. 2021 Sep; 18(9):1555-1570.