Zdrowie intymne, a mięśnie dna miednicy. Jak zapobiegać infekcjom intymnym?

Jak dbać o zdrowie intymne? Czy wiesz, jak to robić w prawidłowy, zgodny z fizjologią sposób? Infekcje układu moczowo-płciowego stanowią powszechny problem wśród kobiet. Co więcej, panie są znacznie bardziej narażone na ich występowanie niż panowie – ze względu na krótszą cewkę moczową. W dzisiejszym tekście dokładnie przyjrzymy się infekcjom intymnym i spróbujemy zmierzyć się z mitami i faktami ich dotyczącymi.

Specjalistyczne szkolenia z zakresu treningu dna miednicy

Zapisz się na kurs BeBo^®

Czym są infekcje intymne?

Zdrowie intymne zawdzięczamy mikroflorze bakteryjnej pochwy i zewnętrznych okolic krocza. Bakterie znajdujące się w pochwie produkują kwas mlekowy, który zapewnia kwaśne środowisko (pH 3-4). Stanowi to „barierę ochronną” przed wnikaniem chorobotwórczych drobnoustrojów. W zamian za ochronę przed patogenami, organizm ludzki zapewnia tym „dobrym” bakteriom schronienie oraz składniki odżywcze. Warto wiedzieć, że skład mikroflory zmienia się w ciągu życia i jest zależny m.in.: od wieku, ciąży, cyklu menstruacyjnego, diety, stresu, aktywności fizycznej, zmian hormonalnych oraz palenia papierosów.

Innym mechanizmem obronnym, o którym warto wspomnieć jest „samooczyszczanie się” pochwy. Wraz z wydzieliną usuwane są złuszczone komórki nabłonka oraz patogeny.

Infekcje układu moczowo-płciowego mogą być wywołane przez bakterie, wirusy, a nawet grzyby. Pojawiają się w sytuacji, gdy dochodzi do zubożenia mikrobiomu produkującego kwas mlekowy. Często wiążą się z pojawieniem się stanu zapalnego i objawów takich jak: zaczerwienienie, pieczenie, świąd, krwiomocz, częste oddawanie moczu, zmiana charakteru i zapachu śluzu albo ból. Do najczęściej spotykanych infekcji intymnych należą:

• bakteryjne zapalenie pęcherza (wywoływane przez bakterie pochodzące z jelita, krocza lub ujścia pochwy),
• odmiedniczkowe zapalenie nerek (w wyniku cofnięcia zainfekowanego moczu do nerki),
• bakteryjne zapalenie pochwy (charakterystyczny biało-szary nalot na ścianach pochwy oraz nieprzyjemny rybi zapach),
• kandydoza sromu i pochwy (tzw. „pleśniawki”, zakażenie grzybicze),
• zapalenie narządów miednicy mniejszej,
• owrzodzenia.

Nieleczone infekcje intymne mogą prowadzić do podrażnienia ścian pęcherza i pojawienia się nietrzymania moczu np. z parć naglących. U kobiet w ciąży każde zakażenie bakteryjne może zwiększać ryzyko porodu przedwczesnego lub zapalenia opon mózgowych u noworodków. Ponadto długotrwale podwyższone pH pochwy może sprzyjać zakażeniom wirusem HPV, HIV lub opryszczki pospolitej typu 2.

Każde zakażenie w obrębie układu moczowo-płciowego powinno zostać skonsultowane z lekarzem. Im szybciej zostanie wdrożone odpowiednie leczenie, tym łatwiej będzie uniknąć powikłań i przykrych konsekwencji. Terapia infekcji polega głównie na stosowaniu odpowiednich leków. Można ją uzupełnić o spożywanie soku z żurawiny, zwiększenie spożycia wody lub stosowanie ciepłych okładów.

Jak zapobiegać infekcjom intymnym?

O tym, jak dbać o zdrowie intymne w prawidłowy sposób, powinna wiedzieć każda kobieta. Nasze codzienne nawyki mają istotne znaczenie dla flory bakteryjnej układu moczowo-płciowego. Jest to szczególnie ważne u osób, które znajdują się w grupie ryzyka. Czynnikami, które predysponują do częstych infekcji intymnych są m.in.: cewnikowanie, badanie urodynamiczne, cystoskopia, częste kontakty seksualne, niektóre środki antykoncepcyjne, ciąża, menopauza (niedobór estrogenu), wrodzone wady układu moczowego oraz zalegania moczu w pęcherzu (o czym pisaliśmy w poprzednim artykule).

Poniżej przedstawiamy kilkanaście porad, na temat tego, jak zapobiegać infekcjom intymnym.

1. Pij dużo wody – najlepiej w temperaturze pokojowej.
2. Nie wychładzaj stóp, pleców, ani okolicy podbrzusza – dopasuj odpowiednią odzież i nie siadaj na zimnych powierzchniach.
3. Uzupełnij dietę o pestki z dyni i sok z żurawiny (zakwasza mocz, co spowalnia mnożenie się patogenów).
4. W toalecie: unikaj podcierania od tyłu do przodu (ułatwiasz w ten sposób przemieszczanie się chorobotwórczych bakterii z okolic odbytu), zrezygnuj z kolorowego i perfumowanego papieru toaletowego.
5. Pod prysznicem: nie używaj gąbek i myjek (wystarczy ręka), środków odkażających, mydła, żelu pod prysznic, peelingów, płynu do kąpieli, dezodorantów i irygatorów do higieny krocza (niszczysz wtedy potrzebną mikroflorę). Myj się zawsze od przodu do tyłu.
6. Umyj krocze zarówno przed, jak i po stosunku seksualnym.
7. Unikaj noszenia bielizny z „nieoddychających” materiałów – wybierz jedwab lub bawełnę, najlepiej w jasnych barwach (ciemne barwniki mogą podrażniać i uczulać).
8. Przylegające, obcisłe ubrania zamień na luźne spodnie lub spódnicę, a rajstopy na pończochy.
9. Śpij bez bielizny.
10. Wkładek i podpasek higienicznych używaj najrzadziej, jak to tylko możliwe.
11. Pamiętaj o częstej zmianie tamponów i podpasek.
12. Zachowaj ostrożność podczas usuwania włosów łonowych, aby nie doprowadzić do podrażnień i ran. Pamiętaj, że służą one jako fizyczna bariera dla patogenów – ich brak może prowadzić do zwiększonej podatności na infekcje.
13. DBAJ O HIGIENĘ I ZDROWIE INYMNE KAŻDEGO DNIA!

Preparaty na infekcje intymne

Próbując odpowiedzieć na pytanie o to, jak zapobiegać infekcjom intymnym, bezsprzecznie należy przyjrzeć się kwestii preparatów do higieny krocza. Kobiety coraz chętniej szukają środków, które pomogą im pozbyć się niechcianego zapachu lub uczucia wilgotności (mimo, że bardzo często są to cechy fizjologiczne, niewskazujące na infekcje).

Większość dostępnych na rynku kosmetyków wysusza tkanki, zwiększa pH oraz niszczy florę bakteryjną pochwy, która jest niezbędna do ochrony przed zakażeniami. Eksperci stanowczo odradzają korzystanie z preparatów na infekcje intymne takich jak: mydło, płyny antyseptyczne lub chusteczki nawilżane dla niemowląt. Niewskazana jest także irygacja.

Powszechnie wiadomo, że codzienna higiena krocza jest warunkiem zachowania zdrowia intymnego. Regularne mycie tej wrażliwej okolicy zapobiega gromadzeniu się wydzieliny, potu, moczu oraz kału w fałdach skórnych. Należy pamiętać, że preparaty na infekcje intymne to nie to samo co środki służące do codziennej higieny. Te pierwsze należy zawsze dobierać w konsultacji z lekarzem, który ustali przyczynę zakażenia i dobierze odpowiednie leczenie.

Wybierając kosmetyki do mycia okolicy krocza należy zadbać o to, aby produkt był hipoalergiczny, o pH takim jak środowisko pochwy, niedrażniący, nieperfumowany, chroniący przed wysuszeniem oraz utrzymujący prawidłową mikroflorę bakteryjną. Zapamiętaj, że im mniej składników w preparacie, tym lepiej.

Chcielibyśmy, aby wszystko to, na co zwróciliśmy uwagę w dzisiejszym wpisie, stało się Twoim codziennym nawykiem. Zdrowie intymne jest istotnym aspektem naszego życia. Zaczynamy je doceniać dopiero wtedy, gdy pojawiają się pierwsze problemy z drobnoustrojami chorobotwórczymi. Skoro już wiesz, jak zapobiegać infekcjom intymnym w prawidłowy sposób, to zmień swoje przyzwyczajenia. Łatwo jest stworzyć warunki do powstania zakażenia w układzie moczowo-płciowym, ale leczenie nieraz bywa żmudne i długotrwałe.

Źródła:

• Chen Y., Bruning E., Rubino J., Eder S.E.: Role of female intimate hygiene in vulvovaginal health: Global hygiene practices and product usage. Womens Health (Lond). 2017 Dec;13(3):58-67.
• Holdcroft A.M., Ireland D.J., Payne M.S.: The Vaginal Microbiome in Health and Disease-What Role Do Common Intimate Hygiene Practices Play? Microorganisms. 2023 Jan 23;11(2):298.

• Keller Y., Krucker J., Seleger M.: W drodze do istoty kobiecości. Trening dna miednicy. Wydanie II rozszerzone; Kraków 2019.
• Tanzberger R., Kuhn A., Möbs., Baumgartner U.: Dno miednicy. Fizjologia, patologia, diagnostyka i leczenie. Koncepcja Tanzberger®. red. Edward Saulicz. Wydanie 3. Edra Urban & Partner. Wrocław 2020.